Zespół pałacowy z 2 poł. XIX w. » Długie Stare

foto: Humorysta

Rys historyczny: pierwsza udokumentowana wzmianka o miejscowości pochodzi z 1322 roku - wieś była własnością szlachecką ławnika Hansa Empnaw ze Wschowy. Nazwa wsi  wielokrotnie ulegała zmianie: od Luba w 1322 roku, przez Dłudie Maior w 1510 roku  do Długie Stare. Początek XIV w. to niespokojne czasy na pograniczu Wielkopolski ze Śląskiem ( księstwem głogowskim), w sąsiedztwie wsi, owa granica przebiegała. To czasy najazdów, podbojów Księcia żagańskiego Henryka V Żelaznego ( ok. 1312 / 1321 - 1369 ), od 1344 r. dziedzicznego lennika czeskiego, który wespół ze stryjami swymi Konradem Oleśnickim i Janem Ścinawskim ciągłymi walkami i napadami gnębił miasto Głogów i ziemie wschowską. Kres temu położył w 1343 r. król Polski Kazimierz III Wielki przyłączając ziemie te do Polski. Wieś Długie Stare była siedzibą rodu Dłuskich, herbu Nałęcz, którzy na tereny Wielkopolski przybyli prawdopodobnie z Kotwiczowa ( Chociebuż - stolicy Łużyc. ) stąd  zapewne ( Kotwicz de Dłuski ). Nazwiska tego używali w roku 1525 właściciele Długich Wielkich i Nowych , bracia Jan, Mikołaj i Stanisław Dłuscy de Kotwicz. W roku 1569 zachowane akta historyczne, jako właściciela wsi wymieniają Mikołaja Babińskiego, a w roku 1573 Jakuba Rokossowskiego. Od 1581 roku dobra własnością Jadwigi Dłuskiej h. Kotwicz. W początkach XVII wieku właścicielką miejscowości była Zofia z Rąbina. Następnie dobra stały się własnością Piotra Nieżychowskiego ( 1640 -1679) h. Pomian [ 1 ], który poprzez wykup rozdrobnionych aktów własności wsi Długie Stare i Długie Nowe, oraz okolicznych folwarków został ich jedynym, prawowitym właścicielem. W 1709 roku w Wielkopolsce, także w Długich Starych, oraz okolicznych wsiach wybucha epidemia dżumy ( kilkanaście ofiar ) , ( wg. Stanisława Filsa i Józefa Gierowskiego w " Oddechu śmierci ..." źródłem epidemii były wojska szwedzkie, które pod wodzą Karola XII wkroczyły w granice Rzeczpospolitej w lipcu 1701 roku (   pierwsze przypadki zachorowań na dżumę na terenie Rzeczpospolitej, miały miejsce w lazaretach stworzonych w Pińczowie dla chorych i rannych żołnierzy szwedzkich ). " Morowe powietrze "  rozprzestrzeniało się z kierunku Konstantynopola ( 1704 r.) , dalej przez Węgry, Czechy i Austrię ( 1705 r. ) na obszary Danii i Szwecji. Ziemie Rzeczpospolitej zostały objęte epidemią dżumy na przełomie 1705 i 1706 roku. W 1709 r. epidemia dotarła do Wielkopolski. Śmiertelność na terenach dzisiejszego powiatu leszczyńskiego była tak duża, iż jak podają księgi kościelne " nie nadążano z katolickim pochówkiem  ". W 1714 roku Rodzina Nieżychowskich dokonuje podziału majątku ziemskiego pomiędzy braci: Andrzeja ( 1666-1729 ) i Mikołaja ok. ( 1680 - 1730 ). Andrzej po spłaceniu brata ( 8000 florenów ), oraz wyprawieniu sióstr, został jedynym właścicielem majątku. W roku 1739 właścicielem wsi zostaje syn Andrzeja, Ignacy Kazimierz Nieżychowski ( 1713 – 1778 ) h. Pomian, podkomorzy wschowski w latach 1758 - 1778, mąż Marii Ludwiki Nieżychowskiej z Jabłonowskich ( 1718-1806 ) h. Prus ( III ). Tenże na początku 1778 roku sprzedał luteranom z Długich Nowych ziemię pod cmentarz. W tym samym roku hr. Ludwika Nieżychowska wybudowała szpital 8 izbowy. W 1791 roku, dolny folwark, do którego należał pałac i majątek Długie Nowe przejął spokrewniony z Nieżychowskimi generał Jan Lipski ( 1739 - 1832 ) z Lipego h. Grabie, aby 1804 roku za sumę 900 000 złp. sprzedć majątek krewnemu gen. Józefowi Lipskiemu ( 1772 - 1817 ) z Lipego h. Grabie. jednemu z przywódców powstania wielkopolskiego.  Folwark Długie Stare przez wiele lat dzierżawił dr Kuncel ze Wschowy. W 1806 r. zmarła licząca 88 lat hr. Maria Ludwika Nieżychowska z Jabłonowskich, była dziedziczka obu wiosek, ostatnia z tutejszego Rodu Nieżychowskich. Od roku 1822 dziedziczką włości Długie została małoletnia Marianna Lipska, której opiekunem był liczący ponad 80 lat dziedzic Trzebin i Piotrowic gen. Jan Lipski.  W 1825 r. właścicielką była Marianna Skórzewska ( 1804 - 1888 ) h. Drogosław zd. Lipska h. Grabie, od której w 1835 r. nabył  za 62 350 talarów hr. Józef Mycielski h. Dołęga. W 1851 r. majątek kupił przedstawiciel pruskiej szlachty br. Gerhard von Carnap-Bornheim,  po którym w 1865 r. dziedziczył  Friedrich Wilhelm. Ten sprzedał w 1870 r. dr Henowi z Berlina, który zbył w 1876 roku Adolfowi von Hansemannowi ( 1826 - 1903 ) niemieckiemu przedsiębiorcy i bankierowi. Od 1926 roku właścicielem był Dawid von Hindersin, a w 1939 roku Józef Dunin - Karwicki z Warszawy. 

[ 1 ] Nieżychowscy h. Pomian, czasem błędnie zwani Nieżuchowscy, rodzina wielkopolska, wywodząca się z Nieżychówka in. Nieżychowa Mniejszego w pow. nakielskim. Marcin z Nieżychówka występował w aktach w latach 1427-1430. Nieżychowscy byli elektorami w 1669, 1733 i 1764 z woj. poznańskiego, a w 1697 i 1764 z woj. kaliskiego. Wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie 1837. [ 2 ] W różnym czasie byli właścicielami m. in. dóbr Rogaczewo, Długie, Chocisze, Granówek, Żelice, Nieświatowice, głównie w Wielkopolsce.  Z nich: Marceli, sędzia kapturowy nakielski, Ignacy, podkomorzy wschowski, Adam, szambelan królewski.

Aby dodać komentarz - Zaloguj się! Wasze komentarze ~ : Data:
	Odsłon: 1809

Uwaga!!! punkty GPS mogą być podane orientacyjnie
N°: 51.8249 E°: 16.4439  Współrzedne GPS » N° 51° 49´ 29.64   » E° 16° 26´ 38.04